Bike2school: duurzaam of kostelijk?

Om duurzame verplaatsingen naar school te stimuleren werd vanaf september 2021 door IOK het project bike2school geïntroduceerd. Kinderen die met de fiets of te voet naar school willen komen kunnen een tag aanvragen die ze aan hun boekentas kunnen hangen. Deze tag wordt automatisch gescand als ze de schoolpoort betreden. Hierdoor sparen ze punten of “bucks” ter waarde van 10 eurocent. Deze bucks kunnen ze opsparen en uitgeven bij deelnemende handelaars. Onze gemeente is zelfs nog zo vrij om de waarde te verdubbelen want het normale tarief is een halve buck per scan maar in Balen is dit 1 buck per scan. Meer fietsen, steppen, wandelen naar school. Het klinkt mooi. Maar gebeurt het ook effectief zo?

Er bereiken ons signalen dat er op verschillende scholen bij het scannen geen onderscheid gemaakt wordt tussen kinderen die met de fiets of te voet komen en die gewoon met de auto afgezet worden. Dit komt door de plaatsing van de scanners. Bij sommige scholen staan deze gewoon aan de poort waardoor iedereen simpel automatisch gescand wordt en op andere scholen staan ze correcter en dus richting de fietsenrekken waardoor enkel die kinderen gescand worden. Dus niet elke scan komt overeen met een fietsend of stappend kind. De verantwoordelijke schepen erkent dit probleem ook.

Bij de cijfers die we opvroegen is het onduidelijk of er effectief meer kinderen duurzaam naar school gaan dan vóór de invoering van het project. Wel lezen we o.a. op de gemeentelijke website dat IOK met Bike2School in totaal 40% meer duurzame schoolverplaatsingen in 14 Kempense gemeenten wil realiseren, met een jaarlijkse CO2-reductie van 972 ton. Dit is een zeer amitieuze en dus moeilijk te meten punt. Raar dat er voorwaarden gekoppeld worden die niet echt te meten zijn. Want daar gaat het net over: duurzamere verplaatsingen en dus minder uitstoot.

Uit te cijfers blijkt wel dat er dit schooljaar minder scans zijn dan vorig schooljaar. Er wordt geschat dat er €7365 zal uitgegeven worden aan bucks t.o.v. €8893 vorig jaar. Hoe dit komt kan het bestuur niet verklaren. Mogelijk spelen hier zaken zoals beperkte deelnemende handelaars of problemen met betalingen met bucks mee. Op de vraag of er meer handelaars zouden aansluiten kwam het antwoord dat de gemeente niet actief op zoek gaat maar dat elke handelaars steeds kan toetreden. Uiteraard gaan er meer aansluiten als ze hier ook door getriggerd worden en dit dus aangeboden krijgen. Problemen met betalingen waren er volgens de schepen vooral bij de opstart. Momenteel zijn deze niet gekend, echter krijgen wij deze signalen wel.

Van de ruwweg €16 000  gespaard van de schooljaren 2021-2022-2023 is er een kleine €900 uitgegeven in boekjaren 2021 en 2022 en tot nu toe in 2023 een €800. Dus het merendeel van de gespaarde bucks staat nog op de rekeningen van de deelnemertjes. Misschien toch eens kijken naar meer uitgavemogelijkheden?

Tot minstens 2025 is dit project al verankerd en de gemeente krijgt positieve signalen dat men de indruk heeft dat er meer duurzame verplaatsingen naar de school gedaan worden. Wij durven dit echter te betwijfelen omdat de meetresultaten niet betrouwbaar zijn. Duurzaamheid aanmoedigen is nobel en moet gebeuren. Maar op deze manier lijkt het ons niet de meest eerlijke, degelijke en correcte.